หมู่บ้านทอผ้าไหมบ้านท่าสว่าง จังหวัดสุรินทร์ ประเทศไทย

Ban Tha Sawang Silk Weaving Village, Surin Province, Thailand 

             หมู่บ้านทอผ้าไหมบ้านท่าสว่าง (Ban Tha Sawang Silk Weaving Village) เป็นหมู่บ้านที่มีชื่อเสียงในเรื่องของการทอผ้าไหมยกทองที่มีเทคนิคและลวดลายงดงามอันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะ หมู่บ้านเล็กๆ ในจังหวัดสุรินทร์แห่งนี้เป็นสถานที่ที่ผู้มาเยือนจะได้รับทั้งความเพลินเพลิน และความรู้อันทรงคุณค่าเกี่ยวกับภูมิปัญญาผ้าไหมที่หาชมได้ยากยิ่งในปัจจุบัน

ประวัติ

             หมู่บ้านทอผ้าไหมบ้านท่าสว่างเป็นหมู่บ้านอาคารเรือนไทยหลายหลังในบรรยากาศร่มรื่น มีทั้งส่วนที่เป็นอาคารพิพิธภัณฑ์ของสะสมของท่านอาจารย์วีรธรรม ตระกูลเงินไทย แกนนำกลุ่มผ้าทอจันทร์โสมา หมู่บ้านทอผ้าไหมที่มีชื่อเสียงของจังหวัดสุรินทร์แห่งนี้ได้รับการยกย่องว่า “ทอผ้าไหมหนึ่งพันสี่ร้อยสิบหกตะกอ” เมื่อครั้งทอผ้ายกทองทูลเกล้าฯ ถวายสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง จากการริเริ่มของกลุ่มทอผ้ายกทอง “จันทร์โสมา” ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีการอนุรักษ์และฟื้นฟูการทอผ้ายกทองชั้นสูงแบบราชสำนักไทยโบราณ โดยมีอาจารย์วีรธรรม ตระกูลเงินไทย เป็นแกนนำและเป็นผู้รวบรวมชาวบ้านท่าสว่างมารวมกลุ่มกันทำงานทอผ้ายามว่างจากงานไร่งานนา

             ด้วยการออกแบบลวดลายที่สลับซับซ้อนงดงามและศักดิ์สิทธิ์ ผสมผสานกันระหว่างลวดลายการทอแบบราชสำนักกับเทคนิคการทอผ้าแบบพื้นบ้าน จนกลายเป็นผ้าทอที่มีความงดงามอย่างมหัศจรรย์และมีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลก ผลงานที่โดดเด่นของที่นี่ คือ การได้รับการคัดเลือกจากรัฐบาลให้ทอผ้าสำหรับตัดเสื้อผู้นำและผ้าคลุมไหล่สำหรับคู่สมรสผู้นำ 21 เขตเศรษฐกิจที่มาร่วมประชุมผู้นำเอเปกเมื่อปลายปี 2546 จนเป็นที่รู้จักกันอย่างดีในชื่อ “หมู่บ้านทอผ้าเอเปก” และได้เป็น OTOP ระดับ 5 ดาว ของประเทศ

             ผ้าไหมยกทองโบราณ เกิดจากการเลือกเส้นไหมที่เล็กและบางเบานำมาผ่านกรรมวิธีฟอก ต้ม แล้วย้อมสีธรรมชาติด้วยแม่สีหลักสามสี คือ สีแดง (จากครั่ง) สีเหลือง (จากแก่นแกแล) และสีคราม (จากเมล็ดคราม) ผสานกับการออกแบบลวดลายที่วิจิตรเหมือนในอดีต อาทิ ลายเทพพนม ลายหิ่งห้อยชมสวน ลายก้านขดเต้นรำ ลายครุฑยุดนาค ฯลฯ ผสานกับลายผ้าพื้นเมืองสุรินทร์ คือ ลายอัมปรม ลายสาคู ลายสมอ ลายละเบิก ลายลูกแก้ว เป็นต้น ถักทอเป็นผ้าไหมอันงดงามประณีต

             โดยการทอนี้จะสอดแทรกการยกดอกด้วยไหมทองที่ทำจากเงินแท้ รีดเป็นเส้นเล็กๆ ปั่นควบกับเส้นด้าย โดยใช้ตะกอเส้นพุ่งพิเศษที่ทำให้เกิดลายจำนวนตะกอมากกว่าร้อยตะกอ จนกระทั่งการวางกี่บนพื้นดินธรรมดามีความสูงไม่พอ ต้องขุดดินบริเวณนั้นให้เป็นหลุมลึกไป 2-3 เมตร เพื่อรองรับความยาวของตะกอที่ห้อยลงมาจากกี่ให้เป็นระเบียบ ให้สามารถอยู่ในหลุมเพื่อสอดตะกอไม้ได้ด้วย เนื่องจากไม้ตะกอมีจำนวนมาก จึงต้องใช้คนทอถึง 4 - 5 คน โดยจะมีคนช่วยกตะกอ 2 - 3 คน คนสอดไม้ 1 คน และคนทออีก 1 คน ด้วยความซับซ้อนทางด้านเทคนิคและการทอด้วยความประณีตนี้เองจึงทำให้ในแต่ละวันสามารถผลิตผลงานได้เพียง 6 - 7 ซม. เท่านั้น  

             เรียกได้ว่าบ้านท่าสว่างเป็นทั้งแหล่งท่องเที่ยวและแหล่งจำหน่ายผ้าไหมขึ้นชื่อของเมืองสุรินทร์ ที่หากมีโอกาสนักท่องเที่ยวต้องไม่พลาดเดินทางมาเยี่ยมชมงานหัตถกรรมไทยอันทรงคุณค่าเหล่านี้สักครั้ง

บรรยากาศภายในโรงทอผ้าไหมยกทอง

การทอผ้าไหมยกทองโบราณจะสอดแทรกการยกดอกด้วยไหมทองที่ทำจากเงินแท้ รีดเป็นเส้นเล็กๆ ปั่นควบกับเส้นด้าย โดยใช้ตะกอเส้นพุ่งพิเศษที่ทำให้เกิดลายที่มีจำนวนตะกอมากกว่าร้อยตะกอ

บรรยากาศร่มรื่นภายนอก

สีสันและลวดลายที่สลับซับซ้อนงดงามของผ้าไหม

ร้านจำหน่ายผลิตภัณฑ์จากผ้าไหมที่หมู่บ้านทอผ้าไหมบ้านท่าสว่าง

การเดินทางไปจังหวัดสุรินทร์

             - รถยนต์ (Car/ Bus) การเดินทางโดยรถยนต์จากกรุงเทพฯ ไปจังหวัดสุรินทร์ มีระยะทาง  440 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางประมาณ 6 ชั่วโมง

             - รถไฟ (Train) การเดินทางโดยรถไฟจากกรุงเทพฯ ไปจังหวัดสุรินทร์ ใช้เวลาเร็วสุดประมาณ 9 ชั่วโมง 30 นาที ทั้งนี้อาจใช้เวลานานกว่านี้ขึ้นอยู่กับประเภทของรถไฟ

             จังหวัดสุรินทร์ไม่มีสนามบิน สำหรับผู้ที่เดินทางโดยเครื่องบินนิยมนั่งไปลงที่จังหวัดใกล้เคียงคือจังหวัดบุรีรัมย์ แล้วเดินทางโดยรถยนต์หรือรถโดยสารประจำทางต่อมายังจังหวัดสุรินทร์

การเดินทางไปหมู่บ้านทอผ้าไหมบ้านท่าสว่าง

             หมู่บ้านทอผ้าไหมบ้านท่าสว่าง อยู่ที่ ม.1 ต.ท่าสว่าง อ.เมือง ห่างจากตัวเมืองสุรินทร์ 10 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางโดยรถยนต์ประมาณ 20 นาที 

เวลาทำการเปิด – ปิด

             เปิดทุกวัน เวลา 08.30 - 17.00 น.

อัตราค่าเข้าชม

             ไม่เสียค่าเข้าชม

บรรยากาศส่วนต่างๆ รอบๆ เรือน “จันทร์โสมา” เป็นกลุ่มที่มีการอนุรักษ์และฟื้นฟูการทอผ้ายกทองชั้นสูงแบบราชสำนักไทยโบราณ

ผ้าไหมยกทองเกิดจากการเลือกเส้นไหมที่เล็กและบางเบานำมาผ่านกรรมวิธีฟอก ต้ม แล้วย้อมสีธรรมชาติ ก่อนที่จะนำมาทอ

สิ่งที่ไม่ควรพลาดเมื่อไปเที่ยวหมู่บ้านทอผ้าไหมบ้านท่าสว่าง

             ชมเทคนิคการทอผ้าไหมด้วยกี่โบราณ วิธีการถักทอลวดลายอันแสนงดงาม ชมกรรมวิธีการย้อมผ้าด้วยสีธรรมชาติ และเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ผ้าไหมคุณภาพดีที่ตลาดชุมชน

ตลาดผ้าไหมบ้านท่าสว่างถือเป็นหนึ่งใน “ตลาดต้องชม” ที่ไม่ควรพลาดประจำจังหวัดสุรินทร์ 

เวลาที่เหมาะสมสำหรับการท่องเที่ยว

             สามารถเที่ยวได้ตลอดทั้งปี 

             นักท่องเที่ยวที่สนใจไปเที่ยวชม หมู่บ้านทอผ้าไหมบ้านท่าสว่าง สามารถศึกษา ข้อมูลเพิ่มเติม ได้ที่

                          หมู่บ้านทอผ้าไหมบ้านท่าสว่าง จังหวัดสุรินทร์ ประเทศไทย

                          (Ban Tha Sawang Silk Weaving Village, Surin Province, Thailand)

                          ระดับความนิยม :

                          อัตราค่าเข้าชม : ไม่เสียค่าเข้าชม

                          เวลาทำการเปิด – ปิด : เปิดทุกวัน เวลา 08.30 - 17.00 น.

                          ตั้งอยู่ที่ : หมู่บ้านทอผ้าไหมบ้านท่าสว่าง ม.1 ต.ท่าสว่าง อ.เมือง จ.สุรินทร์ 

                          โทรศัพท์ : (+66) 0 4414 0015

                          เว็บไซต์ : -

                          ข้อมูลอื่นๆ ที่ควรรู้ : พยากรณ์อากาศ https://www.accuweather.com

                                       ศูนย์ข้อมูลนักท่องเที่ยวจังหวัดสุรินทร์ https://surin.mots.go.th

                                       ศูนย์ข้อมูลการเดินทางจังหวัดสุรินทร์ https://www.dlt.go.th/site/surin

                                       ศูนย์บริการข้อมูลท่องเที่ยวประเทศไทย https://thai.tourismthailand.org