วัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร จังหวัดลำพูน ประเทศไทย

Phra That Hari Phun Chai, Lamphun Province, Thailand

             วัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร (Phra That Hari Phun Chai) เป็นพระธาตุศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองของชาวลำพูนที่มีอายุเก่าแก่กว่า 1,000 ปี โดยเป็นเจดีย์แบบล้านนาไทยแท้ๆ ที่มีความงดงาม สมบูรณ์ และยังเป็นพระธาตุประจำปีเกิดของคนที่เกิดปีระกาด้วย

ประวัติ

             วัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร หรือที่เรียกดันโดยทั่วไปว่าวัดพระธาตุหริภุญชัย วัดซึ่งเป็นศูนย์กลางพุทธศาสนาที่ใหญ่แห่งหนึ่งในอาณาจักรล้านนาไทย สร้างขึ้นในสมัยของพระเจ้าอาทิตยราช แห่งราชวงศ์รามัญผู้ทรงมีความเลื่อมใสศรัทธาในพุทธศาสนา วัดพระธาตุหริภุญชัยสร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 1651 โดยในตอนแรกได้สร้างเป็นมณฑปขึ้นเพื่อประดิษฐานพระบรมธาตุสูง 3 วา มีซุ้มทั้ง 4 ด้าน ครอบโกศทองคำสูง 3 ศอก บรรจุพระธาตุไว้ภายใน ต่อมาในสมัยพระเจ้าติโลกราช เจ้าเมืองเชียงใหม่ได้โปรดให้เสริมพระบรมธาตุสูงขึ้นอีกเป็น 23 วา โดยใช้ทองจังโกฏก์ หรือ ทองแดงปนนาคทำเป็นแผ่นหุ้มตลอดทั่วทั้งองค์ตั้งแต่ฐานถึงยอด ใช้ทองจังโกฏก์ไปทั้งหมด 15,000 แผ่น

             ภายในวัดเต็มไปด้วยโบราณสถานล้ำค่ามากมาย ตั้งแต่ซุ้มประตูก่ออิฐถือปูนประดับลวดลายวิจิตรพิสดาร อันเป็นฝีมือช่างโบราณสมัยศรีวิชัย มีซุ้มยอดเป็นชั้นๆ ด้านหน้าซุ้มประตูมีสิงห์ใหญ่คู่หนึ่งยืนเป็นสง่าบนแท่นสูงประมาณ 1 เมตร

วิหารหลวง เป็นวิหารหลังใหญ่ที่จะพบเมื่อเดินผ่านซุ้มประตูเข้ามาแล้ว วิหารหลังนี้มีพระระเบียงรอบด้าน มีมุขออกทั้งด้านหน้าและด้านหลัง วิหารหลวงหลังปัจจุบันเป็นวิหารที่สร้างขึ้นใหม่แทนวิหารหลังเก่าที่ถูกพายุพัดพังทลายไปเมื่อปีพ.ศ. 2458 วิหารนี้ใช้เป็นที่บำเพ็ญกุศลและประกอบศาสนกิจทุกวันพระ ภายในวิหารประดิษฐานพระพุทธปฏิมาใหญ่ 3 องค์ ลงรักปิดทองบนแท่นแก้ว และมีพระพุทธปฏิมาโลหะขนาดกลางสมัยเชียงแสนชั้นต้นและชั้นกลางอีกหลายองค์

             พระบรมธาตุหริภุญชัย ตั้งอยู่หลังวิหารหลวง เป็นที่ประดิษฐานพระเกศธาตุบรรจุในโกศทองคำ เจดีย์ประกอบด้วยฐานปัทม์แบบฐานบัวลูกแก้วย่อเก็จ ต่อจากฐานบัวลูกแก้วเป็นฐานเขียงกลมสามชั้น ตั้งรับองค์ระฆังกลม บัลลังก์ย่อเหลี่ยม เจดีย์มีลักษณะใกล้เคียงกับพระธาตุดอยสุเทพที่จังหวัดเชียงใหม่ มีสัตถบัญชร (ระเบียงหอกซึ่งเป็นรั้วเหล็กและทองเหลือง) 2 ชั้น สำเภาทองประดิษฐานอยู่ประจำรั้วชั้นนอกทั้งทิศเหนือและทิศใต้ มีซุ้มกุมภัณฑ์และฉัตรประจำสี่มุม หอคอยประจำทุกด้านรวม 4 หอ บรรจุพระพุทธรูปนั่งทุกหอ นอกจากนี้ยังมีโคมประทีปและแท่นบูชาก่อประจำไว้เพื่อเป็นที่สักการะบูชาของพุทธศาสนิกชนทั่วไป

             สุวรรณเจดีย์หรือปทุมวดีเจดีย์ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือขององค์พระธาตุหริภุญชัย เป็นเจดีย์ที่มีลักษณะการก่อสร้างแบบเดียว กับเจดีย์สี่เหลี่ยมหรือเจดีย์กู่กุดที่วัดจามเทวี จังหวัดลำพูน องค์เจดีย์สร้างด้วยศิลาแลงและอิฐ เป็นเจดีย์ทรงปราสาทมีฐานสี่เหลี่ยมซ้อนชึ้นไปห้าชั้น โดยแต่ละชั้นประดับซุ้มจระนำทั้งสี่ด้าน ด้านละสามซุ้ม ภายในซุ้มจะประดิษฐานพระพุทธรูปดินเผาประทับยืนประทับอยู่ ซึ่งมีร่องรอยของการลงรักปิดทอง ปัจจุบันเหลือให้เห็นเพียงไม่กี่องค์ ส่วนบนสุดของเจดีย์เป็นกลีบบัวปูนปั้นหุ้มด้วยโลหะแผ่น ส่วนยอดปลายสุดทำเป็น กรวยแหลมเรียวยาวขึ้นไปสุวรรณเจดีย์องค์นี้มีพระพิมพ์ที่สำคัญและ มีชื่อเสียงของเมืองลำพูนบรรจุอยู่ภายใน คือ พระเปิม

             หอระฆัง ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือขององค์พระธาตุหริภุญชัย เป็นหอสำหรับแขวนระฆังและกังสดาลขนาดใหญ่ สร้างขึ้นโดย พระครูพิทักษ์เจติยานุกิจ (ครูบาคำฟู) เมื่อ พ.ศ. ๒๔๘๑ ด้านบนแขวนระฆังขนาดใหญ่ซึ่งหล่อขึ้นในสมัยเจ้าหลวงดาราดิเรกรัตนไพโรจน์ เจ้าผู้ครองนครลำพูน องค์ที่ ๗ และชั้นล่างห้อยกังสดาลขนาดใหญ่ซึ่งหล่อขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๔๐๓ ฝีมือครูบาสูงเม่นโดยกัญจนมหาเถระ เจ้าอาวาสวัดป่าเมืองแพร่ และเจ้าหลวงเมืองเชียงใหม่ เป็นศรัทธาสร้างหล่อกังสดาลนี้ ในวัดพระสิงห์เมืองเชียงใหม่เพื่อไว้เป็นเครื่องบูชาพระธาตุหริภุญชัย

             นอกจากนี้ ภายในวัดยังมีสถานที่สำคัญอีกหลายแห่ง อาทิ วิหารพระเจ้าทันใจ วิหารพระเจ้าองค์แดง รอยพระพุทธบาทสี่ดวง วิหารพระนอน เป็นต้น รวมถึงอาคารพิพิธภัณฑ์ 50 ปี ซึ่งเป็นสถานที่จัดแสดงวัตถุโบราณและสิ่งของต่าง ๆ มากมาย นอกจากวัดพระธาตุหริภุญชัยจะเป็นศาสนสถานที่มีความงดงาม ทรงคุณค่า ทำให้จิตใจสงบสุข ร่มเย็นแล้วที่นี่ยังเป็นแหล่งให้ความรู้ไปในขณะเดียวกัน

ความงดงามของพระธาตุหริภุญชัย

ซ้ายมือคือวิหารหลวง เป็นวิหารหลังใหญ่ที่จะพบเมื่อเดินผ่านซุ้มประตูเข้ามาแล้ว

เจดีย์สีทองคือพระบรมธาตุหริภุญชัยเป็นที่ประดิษฐานพระเกศธาตุบรรจุในโกศทองคำ

พระพุทธรูปองค์ต่างๆที่ประดิษฐานอยู่บริเวณระเบียงคด

การเดินทางไปจังหวัดลำพูน

             - รถยนต์ (Car/ Bus) การเดินทางโดยรถยนต์จากกรุงเทพฯ ไปจังหวัดลำพูน มีระยะทาง 658 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางประมาณ 8 ชั่วโมง 15 นาที   

             - รถไฟ (Train) การเดินทางโดยรถไฟจากกรุงเทพฯ ไปจังหวัดลำพูน ใช้เวลาเร็วสุดประมาณ 11ชั่วโมง 30 นาที ทั้งนี้อาจใช้เวลานานกว่านี้ขึ้นอยู่กับประเภทของรถไฟ

             จังหวัดลำพูนไม่มีสนามบิน สำหรับผู้ที่เดินทางโดยเครื่องบินนิยมนั่งไปลงที่จังหวัดใกล้เคียงคือจังหวัดเชียงใหม่แล้วเดินทางโดยรถยนต์หรือรถโดยสารประจำทางต่อมาที่จังหวัดลำพูน

การเดินทางไปพระธาตุหริภุญชัย

             วัดพระธาตุหริภุญชัยอยู่ถนนรอบเมือง ในตัวเมืองจังหวัดลำพูน สามารถเดินทางไปได้สะดวกโดยมีรถสามล้อถีบให้เรียกใช้บริการได้ทั่วไป อัตราค่าบริการเริ่มตั้งแต่ 20 บาท

เวลาทำการเปิด – ปิด

             เปิดทุกวัน เวลา 6.00-18.00 น.

อัตราค่าเข้าชม

             คนไทยไม่เสียค่าเข้าชม ชาวต่างชาติ 20 บาท

ด้านขวาของอุโบสถคือสุวรรณเจดีย์หรือปทุมวดีเจดีย์สร้างด้วยศิลาแลงและอิฐ

สิ่งที่ไม่ควรพลาดเมื่อไปเที่ยวพระธาตุหริภุญชัย

             ภายในวัดพระธาตุหริภุญชัยเต็มไปด้วยสิ่งที่สำคัญมากมายที่ไม่ควรพลาด ไม่ว่าจะเป็นการสักการระองค์พระธาตุ ชมซุ้มประตู วิหารหลวง หอระฆัง กราบขอพรพระเจ้าทันใจ และชมอาคารพิพิธภัณฑ์ 50 ปี

ศิลปะอันวิจิตรงดงามภายในพระอุโบสถ

เวลาที่เหมาะสมสำหรับการท่องเที่ยว

             สามารถเที่ยวได้ตลอดทั้งปี ทั้งนี้ในวันวิสาขบูชา หรือวันเพ็ญเดือน 6 ของทุกปี จะมีการจัดงานนมัสการและสรงน้ำพระบรมธาตุหริภุญชัย

วัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร ถือเป็นศูนย์กลางพุทธศาสนาที่ใหญ่แห่งหนึ่งในอาณาจักรล้านนาไทย

ข้อมูลอื่นๆ ที่ควรรู้

             ตำนานวัดพระธาตุหริภุญชัย ได้กล่าวถึงการสร้างพระบรมธาตุแห่งนี้ว่า เมื่อครั้งพุทธกาลสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าพร้อมด้วยพระสาวกได้เสด็จมาเผยแพร่พระพุทธศาสนาในดินแดนสุวรรณภูมิ พระองค์ได้เสด็จมายัง ณ หมู่บ้านปาทรคาม ลุ่มแม่น้ำพิงค์ซึ่งเป็นถิ่นที่อยู่ของชาวลัวะ (บางตำนานก็ระบุว่าเป็นชาวเม็ง) ครั้นเมื่อชาวบ้านทราบว่าพระพุทธเจ้าเสด็จมาโปรดจึงพากันนำผลสมอ (บะนะ) มาถวาย เมื่อพระพุทธเจ้าเสด็จฉันท์ผลสมอแล้วจึงนำผลสมอฝังไว้ ณ ดินแดนผืนนี้พร้อมกับให้คำทำนายว่า ในอนาคตกาลภายหน้าจะมีมหาราชองค์หนึ่งมาก่อพระเจดีย์สีทองขึ้น ลัวะได้ฟังดังนั้นจึงทูลขอพระเกศาธาตุจากพระพุทธองค์แล้วนำใส่กระบอกไม้รวกฝังไว้ลงดิน มีพญากาเผือกคอยบินวนเวียนอารักขาอยู่ กาลเวลาผ่านไปนานถึง 16 ศตวรรษ ชาวลัวะผู้นั้นเกิดเป็นพญาอาทิตยราช

             นักท่องเที่ยวที่สนใจไปเที่ยวชม พระธาตุหริภุญไชย สามารถศึกษา ข้อมูลเพิ่มเติม ได้ที่

                         วัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร จังหวัดลำพูน ประเทศไทย

                         (Phra That Hari Phun Chai, Lamphun Province, Thailand)

                         ระดับความนิยม : 

                         อัตราค่าเข้าชม : คนไทยไม่เสียค่าเข้าชม ชาวต่างชาติ 20 บาท  

                         เวลาทำการเปิด – ปิด : เปิดทุกวัน เวลา 6.00-18.00 น.

                         ตั้งอยู่ที่ : ถนนรอบเมือง ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน

                         โทรศัพท์ : (+66) 0 5331 1104     

                         เว็บไซต์ : www.hariphunchaitemple.org

                         ข้อมูลอื่นๆ ที่ควรรู้ : พยากรณ์อากาศ https://www.accuweather.com

                                       ศูนย์ข้อมูลนักท่องเที่ยวจังหวัดลำพูน https://lamphun.mots.go.th

                                       ศูนย์ข้อมูลการเดินทางจังหวัดลำพูน https://www.lamphun.go.th/th/tourist-map

                                       ศูนย์บริการข้อมูลท่องเที่ยวประเทศไทย https://thai.tourismthailand.org